niedziela, 31 lipca 2022

Dom handlowy Kaufhaus i wielki piec huty "Pokój", czyli z wizytą w Rudzie Śląskiej

Kaufhaus jest zabytkowym osiedlem robotniczym położonym w Rudzie Śląskiej, które swoją nazwę wzięło od niezwykłego domu towarowego. Jest on jednym z najstarszych takich obiektów w Polsce i Europie; powstał rok przez londyńskim Harrodsem i jest równolatkiem wrocławskiego "Feniksa". Zapraszam Was na wędrówkę po modernistycznym gmachu oraz na spacer wśród ceglanych familoków położonych w cieniu majestatycznej huty "Pokój". 


Osiedle robotnicze Kaufhaus powstało w latach 1880-1913 dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych pracowników pobliskiej huty "Pokój". Planowano dalszą rozbudowę zespołu budynków, ale wybuch I wojny światowej pokrzyżował te plany. Większość budynków można określić mianem typowych familoków, czyli domów robotniczych. Wykonano je z cegły, a we wszystkich budynkach znalazły się dwupokojowe mieszkania - po dwa na piętro. Na półpiętrach zaprojektowano ubikacje - jedna przypadała na dwa lokale mieszkalne.  Zabytkowe osiedle zlokalizowane jest przy łukowatej ulicy Niedurnego, na granicy dzielnic Nowa Ruda i Chebzie. 



W 1904 roku na potrzeby osiedla otwarto nowoczesny dom handlowy Kaufhaus. Cechuje go styl wczesnego modernizmu ze skromnymi dekoracjami oraz wielokwaterową stolarka okienna. Obiekt jest jednym z najstarszych domów towarowych w całej Europie - jest rok starszy od Harrodsa w Londynie i o trzy lata od berlińskiego Kaufhaus des Westens. Dom handlowy braci Barasch, czyli obecny "Feniks", we Wrocławiu jest jego równolatkiem. Miałam sposobność zwiedzić Kaufhaus podczas Industriady w 2015 roku. Znajdował się on wówczas w remoncie - między innymi adaptowano poddasze na cele mieszkaniowe. Niezwykłą ciekawostką był także znajdujący się w piwnicy skarbiec. W okresie PRL urządzono w nim... siłownię, której specyficzny wystrój przetrwał do czasów współczesnych.




Będąc w okolicy, warto podejść pod ogrodzenie "sprawczyni" tych wszystkich obiektów, czyli huty "Pokój" (Friedenshütte). Powstała ona w 1840 roku i jej intensywny rozwój sprawił, że w dwudziestoleciu międzywojennym była to największa huta w całej Polsce. Jej znakiem rozpoznawczym jest imponujący, 40-metrowy piec. Obecnie jest już nieczynny i parę lat temu zamierzano go wyburzyć, jednak pomysł ten spotkał się z protestami i obiekt wpisano do rejestru zabytków. Od lat mieszkańcy Rudy Śląskiej mają nadzieję, że wielki piec zostanie zaadaptowany i stanie się prawdziwym zabytkiem techniki i atrakcją turystyczną.


Jeśli fascynują Was zabytki techniki, to osiedle robotnicze Kaufhaus oraz huta "Pokój" z pewnością Was zaciekawią. Nie jest to obecnie typowa atrakcja turystyczna, lecz bardziej lokalna ciekawostka. Raczej mało kto w Polsce zdaje sobie sprawę, że w sercu Górnego Śląska znajduje się miejsce o tak ciekawej historii. Mam nadzieję, że kiedyś to się zmieni i że jeszcze wiele dobrego przed Kaufhausem. 

Zdjęcia zrobiłam w 2015 roku.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz