poniedziałek, 2 października 2023

Grupa warowna Dobrošov. Podziemia Gór Orlickich

Grupa warowna Dobrošov na pograniczu Ziemi Kłodzkiej i Broumovskiej w Czechach to raj dla miłośników militariów. Znajduje się tu jedyny w swoim rodzaju zabytek wojskowy z lat 1937-1938, który należał do potężnego systemu umocnień przygranicznych, budowanych w celu obrony kraju przed nazistowskimi Niemcami. Na zwiedzających czekają obiekty twierdzy z podziemnymi korytarzami i salami oraz liczne obiekty naziemne.

Na kompleks grupy warownej Dobrošov miało składać się siedem betonowych obiektów o najwyższej klasie odporności. Usytuowane zostały w Górach Orlickich niedaleko wsi Dobrošov koło Náchodu. We wnętrzu góry znajduje się prawie 2 km chodników, które łączą poszczególne obiekty. Wybuch wojny sprawił, że nie udało się dokończyć budowy, która trwała od 1937 roku. Gotowe były tylko trzy obiekty: Můstek, Jeřáb i Zelený, a podczas mobilizacji obsadzony został jedynie Jeřáb załogą 25 ludzi. Od 1968 roku twierdza jest udostępniona do zwiedzania.

NDS 72 Můstek – Jest to częściowo uszkodzony podczas wojny bunkier piechoty. W 1943 roku niemieccy żołnierze przeprowadzali tu ćwiczenia i testowali amunicję, niszcząc budynek. Używano tu nawet przeciwbetonowych rakiet Rochling, które miały uchodzić za tajną broń Niemców; jednak nawet one nie zdołały przebić betonowych ścian.


NDS 73 Jeřáb – bunkier piechoty, który jako jedyny został obsadzony czeską załogą. Był pierwszym ukończonym obiektem grupy Dobrošov. Wewnątrz zachowały się oryginalne napisy i rysunki z lat 30., dokumentujące obecność obrońców schronu w 1938 r.

NDS 75 Zelený – bunkier artyleryjski, który do czasu mobilizacji został ukończony tylko częściowo i początkowo nie został uzbrojony. Jest częścią Muzeum Fortyfikacji Czechosłowackich i służy jako wejście do podziemnej twierdzy. Docelowo miał pomieścić 86 osób załogi. 



Nigdy nie udało się zbudować następujących obiektów: NDS 76 Amerika – bunkier artyleryjski, NDS 74 Maliňák – bunkier artyleryjski z obrotową wieżą, NDS 77 Kaplička – bunkier artyleryjski z obrotową wieżą, NDS 77a Portál – bunkier wejściowy.


Wokół fortyfikacji prowadzi szlak turystyczny, który umożliwia kompleksowe zwiedzanie części linii umocnień ciężkich i lekkich w kierunku Náchodu. Na trasie znajdują się między innymi dwa udostępnione do zwiedzania obiekty (niestety nie zastaliśmy ich otwartymi): N-S 82 Březinka i N-S 81 Lom.

N-S 82 Březinka - jest dwukondygnacyjnym obiektem położonym na zboczu góry. Od 1990 roku obiektem opiekuje się Klub Historii Wojskowej Náchod. Wnętrza należą do najlepiej zachowanych i zrekonstruowanych w Czechach, a najcenniejszym eksponatem jest działo przeciwpancerne Škoda kaliber 47 mm. Zostało przez Niemców Wywiezione na Wał Atlantycki do Norwegii i odzyskane przez Czechów w 2002 roku. 

N-S 81 Lom również znajduje się pod opieką Klubu Historii Wojskowej Náchod. W obiekcie można zobaczyć wystawę poświęconą fortyfikacjom i działalności klubu. Stan zewnętrzny schronu pozostaje niezmienny od kilkudziesięciu lat - z łatwością można dostrzec zniszczenia spowodowane wysadzeniem kopuł pancernych podczas okupacji niemieckiej. 

Na szlaku znajdują się także inne, niezagospodarowane schrony, takie jak:

N-S-80 JIRÁSEK

N-S 79 Hrobka

N-S 78 Polsko

N-S 83 Lázně

Zniszczony lekki obiekt nr 52

Mamy wyjątkową słabość do obiektów militarnych oraz górskich wędrówek, więc połączenie obu tych zagadnień było dla nas niemal wycieczką marzeń. Grupa warowna Dobrošov zrobiła na nas ogromne wrażenie i pozwoliła poznać nowy rozdział historii czeskich fortyfikacji. Jeśli lubicie podobne klimaty, to będziecie zachwyceni.

A na koniec dodam tylko, że w pobliżu znajduje się niezwykłe schronisko Jiráskova chata, zbudowane w latach 1921-1923 według projektu słowackiego architekta – Dušana Jurkoviča. Jego twórczość wyraźnie zaznaczyła się w rejonie także za sprawą zamku w Nowym Mieście nad Metują, który również polecam. 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz