Święta Góra Grabarka to miejsce ze wszech miar magiczne. Skryta wśród sosnowych lasów Podlasia, od wieków przyciąga pielgrzymów spragnionych ciszy i modlitwy. Czy woda ze źródełka u jej podnóża naprawdę uzdrawia? Dlaczego tysiące ludzi co roku przynosi tu drewniane krzyże? I co sprawia, że to właśnie tu – na tym niewielkim wzgórzu koło Siemiatycz – bije serce polskiego prawosławia? Grabarka, nazywana często „prawosławną Jasną Górą” to święte miejsce modlitwy, cudów, legend, ale też tragicznych wydarzeń.
Historia Świętej Góry – od objawienia po sanktuarium
Początki kultu Grabarki sięgają XIII wieku i wiążą się z ikoną Chrystusa Zbawiciela, zwaną Spasem, czczoną niegdyś w pobliskim Mielniku. W czasie niebezpieczeństwa miała ona zostać ukryta w okolicznych lasach – być może właśnie na Grabarce. Jednak największą sławę miejsce to zyskało w 1710 roku, gdy Podlasie nawiedziła epidemia cholery. Wtedy to pewnemu starcowi z Siemiatycz objawiło się we śnie, że ratunek można znaleźć na wzgórzu zwanym Sumińszczyzna, czyli dzisiejszej Grabarce. Mieszkańcy podążyli tam z krzyżami, modlili się i obmywali w wodzie z cudownego źródełka. Jak głosi kronika, choroba ustąpiła, a ocalonych zostało dziesięć tysięcy ludzi. W podzięce Bogu za cud ocalenia wzniesiono drewnianą kapliczkę pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego. Z czasem zastąpiła ją większa cerkiew z 1789 roku, a miejsce to stało się jednym z najważniejszych punktów pielgrzymkowych w kraju.
Kult ikony i cerkiew Przemienienia Pańskiego
Centralnym punktem Świętej Góry jest dziś cerkiew Przemienienia Pańskiego. Choć pierwotny budynek został zniszczony w pożarze w nocy z 12 na 13 lipca 1990 roku, cudownie ocalały dwie ikony – św. Mikołaja i Zbawiciela – oraz Ewangelia. Na miejscu spalonej cerkwi wzniesiono nową, murowaną świątynię, poświęconą w 1998 roku. Jej wnętrze zdobi dziś polichromia autorstwa Jarosława Wiszenki, a ikonostas i płaskorzeźby Michała i Barbary Pieczonków wypełniają przestrzeń symboliką. Święto Przemienienia Pańskiego, obchodzone 19 sierpnia, jest najważniejszym dniem w roku, kiedy na Grabarkę przybywają dziesiątki tysięcy wiernych z całej Polski, często pieszo, niosąc swoje krzyże i intencje.
Monaster Świętych Marty i Marii – duchowe serce góry
W 1947 roku na Świętej Górze Grabarka powstał żeński monaster Świętych Marty i Marii – pierwszy prawosławny klasztor żeński w powojennej Polsce. Od tego czasu siostry opiekują się sanktuarium, dbają o jego rozwój i codziennie modlą się za pielgrzymów. W skład zespołu klasztornego wchodzą dziś trzy cerkwie: główna cerkiew Przemienienia Pańskiego, cerkiew Ikony Matki Bożej „Wszystkich Strapionych Radość” oraz cerkiew refektarzowa Zaśnięcia Matki Bożej.
Krzyże – niemi świadkowie wiary
Najbardziej rozpoznawalnym symbolem Grabarki są krzyże, które otaczają cerkiew ze wszystkich stron, tworząc swoisty las modlitw. Każdy z nich został przyniesiony przez pielgrzyma w podzięce, prośbie, nadziei lub żalu. Niektóre są nowe i proste, inne mają po kilkadziesiąt, a nawet ponad sto lat. Wiele z nich przewiązano wstążkami, obrzędowymi ręcznikami czy wiankami. Każdy krzyż opowiada historię osobistych dramatów, cudów i przemian. Ten las krzyży stale się rozrasta, a każdego roku, szczególnie podczas sierpniowego święta, pojawiają się kolejne.
Ciekawostki i współczesne znaczenie Grabarki
Święta Góra Grabarka, często nazywana „prawosławną Jasną Górą”, pozostaje najważniejszym sanktuarium prawosławia w Polsce. Woda ze źródełka u podnóża góry do dziś uważana jest za cudowną – wierni obmywają nią twarz i dłonie, wierząc w jej moc oczyszczenia i uzdrowienia. W 2000 roku góra została obdarowana kopią Iwierskiej Ikony Matki Bożej z Góry Atos, jednego z największych skarbów prawosławia. Grabarkę odwiedzają nie tylko tysiące wiernych, lecz także hierarchowie Kościołów prawosławnych z całego świata oraz prezydenci Polski. W 2013 roku monaster zdobył tytuł „Podlaskiej Marki Roku”, doceniony za pielęgnowanie duchowego i kulturowego dziedzictwa regionu.
Święta Góra Grabarka to miejsce, w którym czas zwalnia, a cisza modlitwy miesza się ze szmerem wiatru w sosnach. To tutaj ludzie od setek lat zostawiają swoje troski i nadzieje, wierząc, że Bóg wysłucha ich próśb. Niezależnie od wyznania każdy, kto odwiedzi Grabarkę, poczuje, że to ziemia naznaczona sacrum. Święta Góra to nie tylko symbol prawosławia, lecz także świadectwo siły wiary, tradycji i ludzkiej wdzięczności za cud ocalenia.
Podoba Ci się moja twórczość?
Będzie mi miło, jak postawisz mi wirtualną kawę, która doda mi energii do działania :-)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz