niedziela, 27 sierpnia 2023

Lądek-Zdrój śladami Marianny Orańskiej

W XIX wieku Lądek-Zdrój, jedno z najstarszych uzdrowisk w Europie, był najbardziej ekskluzywnym kurortem w tej części kontynentu. Gościły tu koronowane głowy, wielcy politycy i wybitni artyści. Nic dziwnego, że Lądkiem zainteresowała się księżniczka Marianna Orańska, która swym intelektem wyprzedzała nie tylko własnego męża, ale i całą epokę. Jej wpływy doprowadziły uzdrowisko do prawdziwego rozkwitu, a duch Marianny obecny jest na Ziemi Kłodzkiej do dziś. 


Lądek-Zdrój położony jest w dolinie Białej Lądeckiej, a otaczają go malownicze Góry Złote i pasmo Krowiarek. Uchodzi za najstarsze uzdrowisko w Polsce, a z jego gorących źródeł korzystali już w 1241 roku Mongołowie wracający z bitwy pod Legnicą. Dzisiejszy kurort zaczął się kształtować nieco później, na przełomie XVI i XVII wieku. Duży wpływ na rozwój Lądka miała księżniczka Marianna Orańska, właścicielka m. in. pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim. Postać niekonwencjonalna, która wyprzedzała swoim myśleniem własną epokę i mocno wstrząsnęła pruskim dworem. Jej inwestycje doprowadziły do rozwoju Ziemi Ząbkowickiej i Ziemi Kłodzkiej; oprócz potężnej rezydencji budowała domy, drogi, huty, wapienniki i kamieniołomy. Zagospodarowała kompleksy leśne, finansując leśniczówki oraz tworząc dukty. Zasłynęła także z działalności filantropijnej, dzięki której nazywana była "Dobrą Panią".



Wpływ Marianny Orańskiej wciąż widoczny jest w Lądku-Zdroju, który w XIX wieku był najbardziej luksusowym kurortem w tej części Europy. W 1838 roku jeden z lądeckich zdrojów otrzymał imię Mariannenbrunn - Źródło Marianny, zaś cztery lata później nowy pawilon zdrojowy nazwano Albrechtshalle od imienia męża księżniczki. W 1945 roku Marianna Orańska rozpoczęła budowę bitej drogi, która wkrótce miała połączyć Ząbkowice Śląskie, Kamieniec Ząbkowicki, Złoty Stok, Lądek-Zdrój, Stronie Śląskie i biec do Przełęczy Płoszyna - ówczesnej granicy prusko-austriackiej. Prace zakończono w 1860 roku, a sześć lat później mieszkańcy Lądka-Zdroju w dowód wdzięczności postawili na cześć księżniczki kamienny obelisk. Stoi on do dziś w sąsiedztwie ruin kościoła ewangelickiego p.w. Zbawiciela, którego budowę w 1846 r. hojnie wsparła Marianna. 



Obecny wygląd uzdrowisko uzyskało w latach 20. i 30. XX wieku. Rozebrano wówczas budynek zakładu borowinowego przed Zdrojem Wojciech i założono w jego miejscu szerokie kaskadowe tarasy spacerowe, poszerzając istniejące wcześniej ogrody i tworząc przestronne wnętrze parkowe. Sam Zdrój Wojciech, a właściwie zakład przyrodoleczniczy Wojciech, powstał dużo wcześniej, w 1680 roku, a przebudowano go w latach  1878-1880 w stylu neobarokowym. Pod jego charakterystyczną kopułą znajduje się źródło zasilające basen, zaś na piętrze urządzona jest pijalnia wód mineralnych. Współcześnie Lądek-Zdrój nadal jest popularnym, choć już nie tak luksusowym, uzdrowiskiem, a także fantastyczną bazą wypadową do wędrówek po Górach Złotych i Masywie Śnieżnika



Spędziliśmy w te wakacje kilka dni w Lądku-Zdroju i choć nie była to nasza pierwsza wizyta w tym mieście, to dopiero teraz mieliśmy więcej czasu, aby poznać lepiej to przepiękne uzdrowisko. Uzupełnieniem fantastycznych zabytków i niesamowitego klimatu jest wciąż obecny tu duch Marianny Orańskiej, która jest fascynującą postacią. A jeśli jeszcze by Wam było mało, to koniecznie odwiedźcie pałac w Kamieńcu Ząbkowickim







Brak komentarzy:

Prześlij komentarz