Jastrowiec nie jest dużą miejscowością, ale skrywa rezydencję, która przyciąga uwagę historią i dawnym układem wodnym. Pałac, nazywany niegdyś „zamkiem na wodzie”, wielokrotnie przebudowywano, zmieniano jego funkcję i właścicieli, a dziś otwiera swe bramy dla gości agroturystyki. Co sprawiło, że właśnie tutaj powstała tak niezwykła siedziba?
Pierwsza wzmianka o Jastrowcu pojawia się w 1371 roku. Przez kolejne stulecia majątek przejmowali przedstawiciele śląskich rodów: von Czirn, von Schindel, von Nimptsch, von Reibnitz czy von Bibran. Ostatecznie od 1809 roku miejscowość związała się z hrabiami von Hoyos-Sprinzenstein, którzy utrzymali ją aż do 1945 roku.
W miejscu dzisiejszego pałacu istniało najpierw średniowieczne grodzisko, a około 1650 roku powstał renesansowy dwór otoczony fosą dostępny przez kamienne mosty. Jego barokową formę znamy z przebudowy z 1736 roku – to data widniejąca w tympanonie nad wejściem. Kolejny etap zmian nastąpił w XIX wieku: obniżono wieżę, nakryto dziedziniec dachem i dobudowano północne skrzydło z kuchnią.
Pałac wzniesiono z kamienia i cegły na planie nieregularnego prostokąta. Charakterystyczny jest trójkondygnacyjny ryzalit frontowy z barokowym portalem, kamienny most nad dawną fosą oraz bogate sztukaterie – m.in. dekoracja z Neptunem w sieni. W pałacu znajdowały się także zabytkowe piece (skradzione w latach 70., potem odzyskane) i reprezentacyjna sala wyrastająca ponad dach.
Po 1945 roku w pałacu działał PGR, a później obiekt popadł w ruinę. W latach 80. trafił w prywatne ręce, a w latach 90. przeszedł renowację. Dziś część budynku jest odrestaurowana i pełni funkcję noclegową. Gruntownego remontu wymagają nadal zabudowania folwarczne, które zaadaptowano na mieszkania.
Pałac w Jastrowcu to przykład rezydencji, która – mimo burzliwych dziejów – przetrwała w imponująco czytelnym kształcie. Założenie pałacowo-folwarczne zachwyciło mnie już od wejścia przez bramę do zachowanego w pierwotnym kształcie układu przestrzennego. Mimo wieloletnich zaniedbań nadal można w tych murach odnaleźć ducha dawnych czasów.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz