czwartek, 26 maja 2022

Zamek Dunajec w Niedzicy. Inkaski skarb w węgierskiej twierdzy

Zamek Dunajec w Niedzicy położony jest w niezwykłe malowniczym otoczeniu Jeziora Czorsztyńskiego i trudno sobie dziś wyobrazić, że przez większość swojej historii znajdował się na wzgórzu, a nie nad wodą. Dziś jest to jedna z największych atrakcji Polskiego Spiszu i Pienin zachodnich. To piękny i tajemniczy zamek, w którego murach podobno do dziś ukryty jest... skarb Inków! 


Kiedyś była tu dolina, przez którą przepływała rzeka - Dunajec. W latach 60. XX wieku podjęto decyzję o utworzeniu na Dunajcu sztucznego jeziora z zaporą i elektrownią wodną. Zbiornik uruchomiony został w 1997 i służy ochronie przeciwpożarowej całej doliny. Ogółem powstanie Jeziora Czorsztyńskiego zajęło ponad 25 lat i miało ogromny wpływ na krajobraz oraz przyrodę całej doliny. 

Niedzicki zamek powstał w XIV wieku jako własność rodu Berzeviczych. Początkowo warownia stanowiła węgierską strażnicę na granicy z Polską. Pod koniec XV wieku obiekt przeszedł w ręce komesa spiskiego Emeryka Zapolyi, a następnie, w 1528 r., Niedzica na 60 lat stała się własnością Łaskich: Hieronima i jego syna Olbrachta. Ten drugi nieszczególnie dbał o swoje dobra - najpierw zamek zastawił, a następnie sprzedał Jerzemu Horváthowi, który go odbudował, przekształcając przy okazji w okazałą renesansową rezydencję. 


Kolejnymi właścicielami byli Giovanelli - włosko-węgierska rodzina, która jednak nie interesowała się zbytnio losem zamku. Po wymarciu rodu rezydencja stała się własnością  Andrzeja Horvátha, który wybudował salę balową, a urządzane w niej rauty rozsławiły Dunajec na całe Węgry. W 1858 zamek przejął kolejny węgierski ród - Salamonowie i w ich władaniu pozostał on do 1945 roku. Warto jednak zaznaczyć, że po zakończeniu I wojny światowej Niedzica znalazła się na terytorium Polski. 

Po drugiej wojnie światowej przystąpiono do odbudowy nadgryzionego przez ząb czasu zamku. Na przestrzeni lat mieściły się tu między innymi dom pracy twórczej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, muzeum regionu spiskiego czy stacja sejsmologiczna Zakładu Geofizyki PAN. Kręcono tu wiele filmów, między innymi "Zemstę" w 1955 r. Obecnie obiekt pełni funkcje muzealne i hotelowe, więc jeśli marzycie o noclegu w zamkowych murach, to Niedzica może  być dobrym kierunkiem. 


Z zamkiem związana jest ciekawa legenda. Podobno w XVIII wieku w Niedzicy przebywali Inkowie - potomkowie Tupaca Amaru II, uciekający przed hiszpańskimi prześladowaniami. Mieli nawet ukryć w zamkowych murach skarb,  a świadczyć o tym ma znalezione po drugiej wojnie światowej inkaskie kipu - informacja pismem węzełkowym mająca wskazywać miejsce ukrycia kosztowności. Czy uda się je kiedyś odnaleźć? 

Nie ulega wątpliwości, że zamek Dunajec jest jednym z najładniejszych, a z pewnością najbardziej charakterystycznych obiektów tego typu w Polsce. Odwiedzając Niedzicę, warto zatrzymać się w okolicy na dłużej i poznać przepiękny Spisz, Pieniny oraz pobliski zamek Czorsztyn. Będziecie zachwyceni. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz